Phỏng vấn các siêu sao Tango thế giới

[TaTango]

Geraldine Rojas - Milonga Queen! Tên cô từng gắn liền với Javier Rodriguez, cô từng xuất hiện trên phim, và từng là bạn nhẩy yêu thích của các cây đại thụ Tango thế giới (như Gavito, Puppy...). Geraldine - Một nữ Tanguera có những bước chân nhanh thoăn thoắt và đậm chất Tango, một nữ Tanguera có phong cách (và bodyshape) thuộc lọai nữ tính bậc nhất trong thế giới Tango. Và giờ cô là một trong những Tanguera hạnh phúc nhất với đứa con sắp chào đời với người chồng, Ezequiel Paludi, cũng là một Tanguero nổi tiếng của Áchentina.

Ta.Tango family xin chuyển ngữ tới bạn đọc những tâm sự của đôi nhẩy nổi tiếng này, và hơn cả là muốn cùng mang đến cho mọi người thông điệp "Trong Tango tình yêu và hạnh phúc gia đình là có thật!" VÀ "Tango chỉ có 1 phong cách - đó chính là Tango! "

* Bài phỏng vấn của Tango Noticias (TN), do người bạn, chị Jenifer Voortman laf Forrum Editor của website này chuyển cho tôi. Nguyên bản tại: http://www.tangonoticias.com )

TN: Anh chị đến với Tango như thế nào? Sao lại là Tango mà không phải là một lọai hình khiêu vũ nào khác?

Geraldine (G): Tôi đâu có cơ hội chọn. Tôi học thể dục dụng cụ đến năm 9 tuổi, khi tôi bỏ nó để bắt đầu học nhẩy. Nếu được chọn chắc tôi đã chọn để trở thành một VĐV thể dục dụng cụ. Mẹ tôi nhẩy giao tiếp và mang tôi đi khắp mọi nơi. Khi đi xem show nào đó thì chắc chắn là Tango show, các bạn bè của mẹ cũng toàn dân Tango. Khi tôi có bạn nhẩy đầu tiên, mẹ tự hào đến mức đưa tôi đến các Milonga để khoe. Mẹ là một fan của tôi và luôn tự hào về tôi. Bố tôi ghét đặc Tango vì bố không nhẩy được Tango (bố không nghe được nhạc) và đó là thứ duy nhất làm bố mẹ ly dị.

Ezequiel: (E): Khi tôi bắt đầu có được cảm giác khiêu vũ thì chính là khi tôi nhẩy Tango. Một người bạn đưa tôi đến Milonga, tôi thích điệu nhẩy này và bắt đầu học nó.

TN: Anh chị học nhẩy Tango như thế nào?

G: Ban đầu chỉ như một trò chơi. Tôi không cảm thấy mình học gì cả, khi đó tôi là một đứa trẻ mà. Đến tận năm 14-15 tuổi tôi mới cảm nhận được là mình đang học nhẩy , khi có chiều cao tôi mới cảm nhận được dáng ôm (embrace) của Tango (trước đó tôi quá thấp). Và từ giờ phút đó tôi muốn học nhẩy Tango.
E: Tôi đến Milonga với bạn bè và nhận thấy một phần văn hóa của đất nước mình mà tôi chưa hề biết đến. Tôi lớn lên mà không hề nghĩ Tango là thứ có thể học để nhẩy được. Như bạn bíêt đó, năm 1955 quân đội lên năm quyền. Thời đó bố tôi lớn lên cùng với jazz và Tango. Thời chúng tôi thì không, vì vậy khi được biết đến Tango tôi thấy rất hay. Tôi đến Milonga với bạn bè và học mỗi nơi một vài lớp Tango. Sau đó, thật may mắn là tôi gặp được một đôi có khả năng dậy tôi trở thành vũ công - Roberto Herrera và Vanina Bilous. Hồi đó tôi có được học một lớp của họ - tôi thật sự thấy thích và họ nhận tôi vào. Tôi bắt đầu hợp tác với họ - một quan hệ rất tốt đẹp!

G: Với tôi thì hơi khác. Có rất nhiều lớp học và tôi tập rất nhiều các bước (steps), nhưng lúc nào thầy tôi cũng là những Milongueros già. Hồi đó di học hay tham dự các workshop còn chưa mốt.
E: Năm rưỡi trước Geradine và tôi cùng học lớp của Omar Vega ở Salon Canning. Anh ấy nghĩ là chúng tôi sẽ không đến và rất ngạc nhiên khi thấy chúng tôi cùng với những người khác trong lớp. Mọi người thường không nghĩ là các vũ công chuyên nghiệp sẽ không học ở các lớp đông người nữa nhưng thật ra điều này rất bổ ích. Chúng tôi học được rất nhiều. Omar là một người thầy tốt.

TN: Tango thay đổi anh chị thế nào? Các Milonga thay đổi thế nào?
G: Mọi thứ quay trở lại. Không có gì phát triển thêm lên cả. Mọi người hay nói về các lọai phong cách, nhưng chúng tôi cho rằng chả có “các lọai phong cách” nào cả. Chỉ tồn tại một phong cách duy nhất – đó chính là Tango. Không phải đóng, mở hay mới, cũ gì – phong cách duy nhất là Tango!
E: Ngày nay mọi nguời hay phân biệt đối xử quá nhiều trong Tango. Bạn nhẩy thế này thì lại đây, bạn thế kia thì sang nhóm khác, ngày xưa đâu có thể. Nếu bạn 25 tuổi, bạn sẽ thuộc một nhóm, nếu bạn tóc dài thì lại chơi với nhóm khác. Nếu bạn nhẩy theo nhạc D’Arienzo bạn là “người nhẩy theo phách” (rhythm dancer), nếu theo Di Sarli bạn là người nhẩy kiểu Salon. Nhưng những nghệ sĩ này đều thuộc các thế hệ khách nhau. Thời đó các dàn nhạc chơi khác nhau, nhưng hoàn tòan không phải để chia rẽ mọi người. Còn ngày nay nếu bạn thích một thể lọai nhạc nào đó bạn sẽ khác so với những người không thích loại nhạc đó. Giờ đây mọi người nghĩ họ là patagonist of history. Cứ như không phải Tango là điều đặc biệt và nó làm tôi thích nhẩy. Mọi nguời dạo này thích nghĩ rằng họ đặc biệt vì nhẩy theo một cách đặc biệt. Cứ như là không phải Tango đặc biệt và nó làm tôi hạnh phúc ý. Mọi người mất dần cảm giác được nhẩy và vui vẻ.

G & E: Tango được đưa ra thị trường bây giờ là Tango của châu Âu, không thật sự là Tango Áchentina. Mọi người giờ đây tìm kiếm những phong cách mới, kỹ thuật mới, nhưng đó không phải là Tango. Tango thật ra rất đơn giản, là một cách thể hiện chỉ thế thôi. Nhẩy Tango một cách đúng mới khó vì bạn phải học và tập luyện nhiều, cũng như hy sinh nhiều thứ. Bạn phải hy sinh "chiếc mặt nạ" và cái tôi của mình để theo một điều gì đó. Đó là những điều diễn ra bene trong. Nếu bạn nói bạn nhẩy Tango và bạn tin vào Tango thì đó là điều duy nhất bởi Tango chỉ có một. Cũng như blues and Jazz vậy. Nếu bạn nghe bạn sẽ biết đâu là nhạc blues, jazz, soul… Với Tango cũng thế, bạn sẽ biết ngay đâu là Tango.

(còn tiếp...)

*********************************
Một số clips tiêu biểu của Geraldine Rojas:
1. Với partner vang bóng một thời, Javier Rodriguez trong điệu Milonga làm nên một Milonga Qeen -
(Đây là một trong những người tình/ partner mà Geraldine từng hợp tác thành công nhất theo đánh giá của phần lớn khán giả. Hiện giờ cả 2 đã có partner khác và hy vọng là họ sẽ gặt hái được thành công không kém trước đây)
2. Bộ phim để lại tên tuổi của cô "Assasination Tango" với Pablo Veron:
3. Với huyền thoại Gavito trước khi ông qua đời:
4. Một trong những clip yêu thích nhất của chúng tôi. Tango chỉ có một phong cách, đó chính là Tango [] - (Rojas nhẩy mừng sinh nhật huyền thoại Puppy, cũng chỉ vài tháng trước khi ông qua đời)

[TaTango]

TN: Giây phút đáng nhớ trong Tango của anh chị là gì?
E: Tôi có 2 khoảnh khắc đáng nhớ. Thứ nhất là khi tôi bắt đầu nhẩy tôi nhận thức được rằng bản thân mình đã trở nên một con người tốt hơn nhiều. Về mặt nghề nghiệp thì tôi rất nhớ điệu nhẩy trước gần 2000 người trên sân vận động ở Buenos Aires tại một buổi show của ban nhạc rock lớn ở Achentina “Bersuit Vergarabat” để phục vụ cho cảnh quay của clip. Nhẩy trước đám đông không biết gì về Tango thật thú vị, không ai biết tôi là ai.

G: Về mặt cá nhân, giờ đây mỗi khi nhẩy tôi cảm nhận được em bé (Khi phỏng vấn Geradine đang có mang tháng thứ 4) và với tôi điều này thật tuyệt vời! Tôi cũng thấy được rằng tình yêu là có thật. Trong Tango ai cũng nói về tình yêu nhưng thật ra đó không phải là tình yêu đích thực vì sau mỗi Milonga bạn đi về nhà và không có người thân nào cả.

G&E: Cả hai chúng tôi đều nhận thức được chúng tôi là một gia đình và giấc mơ Tango là điều có thật. Chúng tôi từng gặp nhiều cặp trong Tango vẫn có quan hệ gia đình tốt đẹp trong nhiều năm. Đã là vợ chồng thì không thể thưởng thức được Tango là một lời nói dối! Họ còn nói là nếu đi Tango thì quan hệ sẽ chấm hết. Thật ra thì ngược lại ý chứ vì khi bjn trong một gia đìnhbạn mãnh mẽ hơn và bạn nhẩy điệu Tango đúng bản chất sâu xa của nó!

G: Như là bạn qua đường và thấy trước mặt mình là cả một biển tình yêu. Và bạn nói với chính mình – Ôi! Tôi thật may mắn. Tôi an tâm rồi! Còn về mặt nghề nghiệp thì tôi khởi nguồn bằng một quan hệ hợp tác với Roberto Herrera và Vanina Bilous năm tôi 15 tuổi. Lần đầu xuất ngọai của tôi là tới Hàn Quốc với Gustavo Moro tại 1 Festival quốc tế. Sau đó tôi có dịp xuất hiện trên phim: Assasination Tango (2002), Je ne suis pas la pour etre aimé (2005) và The Man who captured Eichmann (nhẩy với Nestor Ray – năm 1996).

TN: Anh chị gặp nhau lần đầu ở đâu vậy?

E: Chúng tôi gặp nhau lần đầu ở Amsterdam năm 2002. Khi đó đất nước tôi đang khủng hỏang kinh tế. Gustavo Naviera và Giselle Anne quyết định phải làm một điều gì đó cho đất nước và họ đã cho tất cả vào một Tango show (“Turbulencia”, Amsterdam Tango Festival, Meervaart Theater, 2002). Chúng tôi nhẩy ngoài chương trình ở cả show tại BAs và Amsterdam. Trong vở kịch đó có cảnh tôi bị cảnh sát đuổi và ngã. Nguời đỡ tôi lúc đó là Geraldine. Ở Festival đó tôi nói yêu cô ấy và sẽ ở bên cô ấy suốt cuộc đời. Lúc đó cô ấy không tin. Chúng tôi còn ở lại Amsterdam 1 tuần nữa và cứ dấm dúi nói về việc chúng tôi sẽ bên nhau suốt đời. Sau Festival đó Geraldine trở về BAs còn tôi ở lại châu Âu thêm 1 tháng nữa. Chúng tôi hẹn gặp nhau ở Porteno y Bailarin vào ngày 12tháng 2. Tring suốt tháng đó chúng tôi trao đổi email với những câu kiểu “Anh chắc không?” , “Chắc chứ - anh yêu em” v.v… Rồi tôi đến Porteno y Bailarin và chờ. Một người bạn hỏi tôi đến đó làm gì, tôi trả lời là để gặp tình yêu của đời tôi. 5h sáng, tôi đã say bí tỷ nhưng vẫn ngôi chờ tình yêu của đời tôi. Nàng không đến!
G: Tôi có một buổi biển diễn và quên mất.

TN: Tango thay đổi hai người thế nào từ khi kết duyên?
G: Với tôi nó thay đổi tất cả!
E: Chúng tôi nghĩ là giờ thì đã rõ thế nào nhẩy có đôi. Trước kia trong đời tôi luôn nhẩy với bạn nhẩy, học nhẩy với cô ấy và bỏ một khỏang thời gian khá lớn để nhẩy với cô ấy nhưng cuối cùng thì vẫn là tôi nhẩy một mình.
G: Tôi phải tập nhẩy với người đàn ông là partner của cuộc đời chứ không chỉ trong một điệu nhẩy!

(còn tiếp...)

*************************

Một số clips tiêu biểu của đôi này từ khi họ "kết duyên":

1. Một trong những bài biểu diễn đầu tiên khi họ chính thức thành đôi, và thành vợ chồng, tại Genoa, Ý: - tầm ảnh hưởng của Geraldine và partner cũ, Javier, quá lớn nên phảng phất đâu đó vẫn còn là Gerladine của "ngày xưa"

2. Một trong những lần biểu diễn mới nhất ở Milonga nổi tiếng Suderland (Villa Urqueza): - vẫn là điệu Milonga mà Geraldine luôn chứng tỏ được vị trí "queen" của mình!

3. Hiếm khi thấy Geraldine và partner trước nhẩy Tango Vals, nhưng clip này không làm chúng tôi thất vọng!

[TaTango]

Graciela Gonzalez - Nữ "chiến binh" Tango!




Sắc nét, đơn giản, mạnh mẽ - đó là những cảm giác khi tôi đọc về tâm sự của chị Graciela.
Sắc nét, đơn giản, mạnh mẽ, nhưng vẫn vô cùng tinh tế và nữ tính duyên dáng là nhưng bước Tango chắc nịch của chị. Phong cách "trang điểm" của Graciela là cột mốc đánh dấu xu hướng mới cho các Tangueras. Nhưng bước trang điểm đúng âm nhạc và kết nối được với bạn nhẩy đã giúp địêu Tango trở nên phong phú, mềm mại và tinh tế hơn. Phụ nữ không còn là cái bóng nữa mà đã có phong cách, đã hòa vào với các bước của nam để ngày nay chúng ta cùng được thưởng thức một Tango bản sắc hơn và "bình đẳng" hơn.
Graciela là một trong những người tiên phong trong việc đưa kỹ thuật nữ thành khóa học chuyên biệt và từ đó người phụ nữ đã có "tiếng nói", có phong cách rõ nét hơn qua cách đi bộ và trang điểm của mình.

Thực hiện: Jackie Ling Wong
(tango@gracielagonzalez.com)

Q: Chị bắt đầu nhẩy Tango khi nào? Sao lại là Tango? Và thầy cô giáo chị là ai?
Graciela: Tôi bắt đầu học Tango từ năm 1988. Bố mẹ tôi đều nhẩy được Tango nhưng bố chả bao giờ muốn dậy tôi mà tôi thì lại muốn nhẩy với bố. Bố mẹ tôi giờ không còn sống nữa rồi. Họ là những người thật sự BIẾT NHẨY Tango. Họ thuộc về thế hệ trước. Nếu hôm nay còn sống thì họ cũng phải hơn 80 tuổi rồi. Bố mẹ tôi sống trong Kỷ nguên Vàng của Tango.

Q: Khi chị nói “Biết nhẩy”, ý chị nói về chất lượng của điệu nhẩy?
Graciela: Khi họ còn trẻ loại nhạc duy nahát họ nghe được qua đài là Tango. Để lấy nhau họ cũng cần phải biết nhẩy. Thời đó nhạc mốt đang là Tango và Jazz.

Q: Chị từng học nhẩy của ai?
Graciela: Ở một cung văn hoá, ngay gần nhà tôi. Hồi đó một nhóm do Gustavo Naveira thành lập và có các buổi tập vào thứ Bẩy hàng tuần. Tôi nhìn thấy thông báo chiêu sinh và đến ghi danh ngay cũng vì gần nhà. Ngay ngày đầu tiên toi đã nhẩy liên tục 4 tiếng và từ hôm đó trở đi tôi chưa bao giờ ngừng nhẩy Tango. 1988 (18 năm trước – tính đến thời điểm phỏng vấn năm 2006) ....ngày 9 tháng 1!

Q: Hồi đó còn có ai ngoài Gustavo Naviera nổi tiếng nữa?
Graciela: Pupi Castello, Pepito Avellaneda, Antonio Todaro....những người nổi tiếng lớn tuổi hơn nhiều. Gustavo là một trong những người trẻ đi dậy. Anh ý là ngôi sao mới nổi và dám làm một điều khác biệt!

Q: Không có phụ nữ ư?
Graciela: Khi tôi bắt bắt đầu, giáo viên là nam nhiều hơn. Tôi từng là người trợ giảng cho Alejandra, hình như tôi biết mỗi cô ấy là giáo viên nữ, một người phụ nữ rất mạnh mẽ. Thời đó phụ nữ chỉ đi nahảy để có đôi với nam thôi chứ không được là “sao”. Miguel Balmaceda cũng là một người thầy nhẩy nữa. Chính vì lý do này các lớp học Tango cũng lấy nam làm trung tâm. Nữ chỉ học được bằng cách nhẩy thôi. Đó là cách dậy bình thường của các lớp Tango.

Q: Chị học nhẩy bước nữ thế nào vậy?
Graciela: bằng cách xem các milongueras lớn tuổi hơn. Phần lớn họ đã không còn trên thế gian này

Q: Chị học được từ những ai và những gì?
Graciela: Đầu tiên là tôi để ý đến chân và cách một số các chị em đi bộ. Cũng không có ai cụ thể cả. Tôi nhìn tất cả mọi người và nhẩy. Tôi nhẩy mà không hề trang điểm vì mỗi người đàn ông đều khác nhau. Họ đều nhẩy rất tốt vì vậy tôi cảm thấy ình không tôn trọng họ nếu trang điểm. .. Cũng tại vì tôi chả có thời gian để nghĩ đến các bước trang điểm nữa. Mỗi người đàn ông có một thế giới mà anh ta tạo dựng nên và tôi sẽ khám phá thế giới đó khi nhẩy cùng anh ta. Có những người học Tango từ những năm 80 và đã trải qua rất nhiều giai đoạn trong phong cách nhẩy của mình.
Được xem .. được mời … được cái quền bước ra sàn nhẩy. Tất cả những điều đó đều đúng với những người bắt đầu Tango như chúng tôi ở thời đó. Chúng tôi đều có những tên gọi âu yếm cho những người bạn trẻ: Miguelito, Gracielita…

Q: Chị vào đôi với ai đầu tiên vậy?
Graciela: Tôi vào đôi lần đầu với Pupi trong một cuộc thi. Năm 1998. Pupi mời tôi nhẩy ở một buổi tập và hồi đó cũng có một cuộc thi. Puppi rủ “Đi thi đi!” Tôi không hề biết anh ấy là một con người quan trọng nên OK luôn. Trong cuộc thi đầu chúng tôi về nhì. Sau đó chúng tôi đoạt giải nhất. Cuộc thi diễn ra ở các Milonga khác nhau – kiểu như vậy đó!

Margarita, một Milonguera khác, vẫn còn sống. Giờ cô ấy khoảng 70 tuổi và vẫn đến nhẩy ở CLB Sunderland. Cô ấy từng nhẩy với với Petroleo and đôi khi là với Pupi. Cô ấy thật là tuyệt vời. Nhỏ, gầy và các bước trang điểm diệu kỳ. Pupi dậy tôi các bước trang điểm của Martita.

Những cái tên khác là La Rusa và La Gallega "Adela", La Tana...

Q:....Sao nhiều phụ nữ với các bí danh thế?
Graciela: Phụ nữ chỉ dùng một tên còn đàn ông thì có thể dùng cả họ cả tên… Cachafez và Carmencita; Juan Carlos Copes và Maria Nieves (Nieves không phải họ mà chỉ là tên đệm của cô ấy. Milena Plebs là người phụ nữ đầu tiên được gọi với cả họ và tên. Điều này đã thay đổi cả lịch sử vai trò của phụ nữ trong Tango. Cô ấy khoảng 44 tuổi.

Q: Chị có câu chuyện nào để kể về các nhân vật nữ đó không?
Graciela: Margarita kể là chị ấy không nhẩy khi thấy mệt. Họ đều có ý muốn được nhẩy cho đến khi nhắm mắt xuôi tay.

Q:...Thế còn chị?
Graciela: Không.

Q: Sao vậy?
Graciela: Tôi tin là với thế hệ trẻ, Tango là một lựa chọn nhưng không phải là yếu tố duy nhất!

Q: Chị có phải là một phần của thế hệ mới đó không?
Graciela: Tôi là một phần của thế hệ 80's. Tôi là một phần của thế hệ nói trên. Ví dụ, năm ngoái khi có hoả họan ở Milonga, hơn một tháng trời không có Milonga nào diễn ra cả. người đàn ông tên El Tano Guillermo chả bíêt làm gì với cuộc sống của anh ta cả. Anh ấy hoàn toàn tuyệt vọng vì nơi duy nhất thuộc về anh ấy bị đóng cửa. Vì thế đối với thế hệ đó Milonga chính là cuộc sống của họ. Quá khứ của anh ta ư? Anh ta sống ở Canada lâu lắm rồi. Anh ta nhẩy milonga traspie nhưng với các vấn đề trong cuộc sống thường nhật – và anh ấy đã thay đổi hoàn toàn.

Q: Như Carlos Gavito?
Graciela: Si....nhưng điều này đúng hơn với đàn ông vì phụ còn con cháu. Với một số người Milonga mang tất cả mọi ý nghĩa nhưng với tôi nó cũng như là gặp gỡ bạn bè, đọc sách…

Q: Thế liệu việc đàn ông thế hệ mới chăm lo nhiều hơn cho gia đình có phải là lý do họ khác đàn ông thế hệ cũ không?
Graciela: Si,Điều này đúng khoảng 50 50 với tế hệ mới. Cả trong và ngoài điệu nhẩy.

Q: Phụ nữ trở nên mạnh mẽ hơn… đấu tranh nhiều hơn cho các nhu cầu của họ?
Graciela: Si... người phụ nữ ngày càng đóng vai trò lớn hơn trong cuộc sống. Ngày xưa nói chung là các cặp không chia tay, còn giờ đây chúng ta taháy các cặp chia tay nhau không hề giống như thế hệ cũ.

Q: Thế ngày ấy và bây giờ có gì khác nhau? Hoàn cảnh xã hội? Nhân cách?
Graciela: Nhiều thứ lắm. Quần áo này – ngày xưa bạn luôn phải mặc vấy áo lịch sự, đàn ông thì mặc comlê có khi cả ca-vát. Phụ nyữ không mặc quần – còn giờ thì thế nào cũng OK.

Rồi hoàn cảnh kinh tế nữa. Sau Tango show Por Dos với Miguel Zotto và Milena Plebs, chúng ta bắt đầu thấy các bạn trẻ đi nhẩy. Họ chả giầu có gì cho cam nên chỉ mặc những gì túi tiền họ cho phép. Đó không phải là Milonga thay đổi mà là nền kinh tế quốc gia thay đổi nói chung.

Rồi thì các quy tắc cũng được “nới lỏng” hơn.

Q: Quy tắc nào cơ?
Graciela: Cabaceo, nữ nhẩy với nữ, không có Cortina, LoD (đường nhẩy). Giờ mọi thứ nháo nhào cả lên vì mọi thứ đều mở ở tất cả các trình độ khiêu vũ. Bạn không còn được “hưởng” quyền được mời ra sàn! Một mặt, điều này cũng tốt vì bạn thấy nhiều bạn trẻ đi nhẩy. Mặt khác, điều này có thể biến Milonga thành Châu Qùy (“bedlam”).

Milonga cũng có nhiều người ngoại quốc hơn trước. Gần 50% số người tham gia Milonga giờ là người ngoại quốc.

Q: Họ làm thay đổi điệu nhẩy như thế nào?
Graciela: Không...đầu tiên là những vị khách từ Hà Lan và Đức, rồi Hoa Kỳ. Giờ họ đến từ khắp nơi trên thế giới!

Q: Tôi thấy một video chị nhẩy ở sinh nhật ai đó. Có lẽ là Puppi và tôi cũng được xem video chị nói về vai trò của nữ trong Tango. Chị có được coi là người tiên phong khi nói về vai trò của nữ? Có liên quan gì đến trang điểm không? Hay là nữ đi dậy?
Graciela: Phải, tôi là người tiên phong. Tôi sọan ra khóa học đầu tiên về kỹ thuật cho nữ và dậy tại La Galeria of Tango. Gavito, Eduardo và Gloria là chủ nơi đó. Họ mời tôi dậy gì đó ở Studio này. Khi đó tôi đã đi dậy cùng Pupi nên nếu tôi đi dậy cùng người khác thì có thể coi như quan hệ của tôi với Pupi sẽ chấm hết. Vì vậy, chúng tôi quyết định mở khóa học với tòan các giảng viên nữ: Martha Anton, Veronica Alvarenga và tôi. Học viên có cả nữ và nam. Và từ năm 1994 đó, lớp kỹ thuật cho nữ lần đầu tiên được khởi xướng.

Q: Chị dậy những gì?
Graciela: Tôi tự dậy ... cân bằng, ý thức, đi bộ sao cho có chất và trang điểm. Chỉ có các chị em tham gia lớp của tôi.

Q: Cộng đồng phản ứng thế nào?
Graciela: Với Gavito và Eduardo thì ý tưởng này rất hay. Với các milongueros rất già thì họ không hiểu là phụ nữ học để làm gì. Margarita thấy ý tưởng này hay!

Q: Chị biết cả dẫn và theo?
Graciela: Vâng, cả ba chúng tôi. Martha, Veronica và tôi.

Q: Chị mô tả phong cách của mình thế nào? Cái gì là điểm nhấn, là điều đặt biệt?
Graciela: Đôi chân tốt

Q: Và khỏanh khắc Tango đặc biệt nhất của chị?
Graciela: Every moment is special so nothing in particular.... because they have to do with my growth ... my development. Wait... Traveling... the first time I went to United States in 1985 at Stanford. it was my first class and somebody said to me, has Graciela Gonzalez arrived yet .. and it was a class of 80 people. It was very emotional moment. I thought, "what am i doing here?".... and after earning the confidence of the people there, I felt better. I was the first woman to give classes alone at stanford and received rave reviews.

Q: Làm việc với Pupi, Gavito, Daniel Trenner thế nào vậy?
Graciela:
Pupi - một hình tượng. Và anh ấy từng là thầy tôi.

Gavito - một người bạn. Tôi đến New York dự festival ... Tôi rất mệt và buồn ngủ. Ai đó rủ tôi "Đi uống với chúng tôi đi!" Điều này thật bất ngờ vì Gavito lúc đó đang đợi tôi.

Daniel Trenner - Người đầu tiên đưa một nhóm người từ Mỹ qua Buenos Aires học Tango.

Q: Tango đi về đâu đây?
Graciela: The aesthetic of tango has changed but structurally there's nothing new. The women has a lot more aesthetic participation. The structure for example volgadas, already existed.

Q: Chị thủ mô tả xem điệu nhẩy như thế nào được chị coi là tuyệt hảo?
Graciela: Nó giống như một cuộc du ngọan vậy. Không có gì liên quan đến hình dáng của điệu nhẩy cả. Nó chỉ là đi bộ, đi chơi, rất nhiều tổ hợp bước nhưng đều phụ thuộc vào nhiều hoàn cảnh.

Sự kết nối (connection) là điều quan trọng nhất. Nếu không kết nối được thì cũng chả có cuộc du ngọan nào. Chỉ là buổi tập bình thường - chả là gì cả! .

Q: Chị có lời khuyên nào cho các tangueros/as không?
Graciela: Rất nhiều cácmilongueros/as già không đi tour họăc đi dậy thường xuyên vì vậy tôi khuyên mọi người nên đến học với học trước khi họ qua đời. Ví dụ như Pupi Castello, Margarita Guille(ở Borges), Eduardo Pareja (ở Estudio La Esquina)...

************************************************

Một số clips tiêu biểu của Graciela với các partners:
1. Với Puppy Castello - người thầy, người bạn. Puppy đã qua đời vào 21/7/ 2007, để lại nối luyến tiếc cho biết bao người yêu Tango cổ điển:

- Đẹp trong sinh nhật (clip mà tác giả bài này có đề cập tới và được ghi lại chỉ vào ngày trước khi Puppy qua đời ):

- "Chuẩn" cả trên sàn tập

- Với Ramiro Gigliotti, một "tượng đài" khác của Tango:

[TaTango]

Ta.Tango dịch vì thấy bài phỏng vấn Murat Erdemsel trên tạp chí Paris Tango Magazine, tháng 7/2005, do Nicolette Vajk thực hiện, hay nhất ở khía cạnh một người không sinh ra lớn lên tại Áchentina và chưa bao giờ học nhẩy gì cho đến khi đến với Tango, tóm lại một người "ngoại đạo" đến với Tango. Đây là một trong những Tanguero chúng tôi yêu thích nhất, không chỉ vì tôi là người duy mỹ theo kiểu “thần tượng là phải đẹp trai (@Vietnam Idol) mà trước tiên vì phong cách nhẩy salon rất nhẹ nhàng, chỉn chu và độ cảm nhạc thật tuyệt.

Anh đến với Tango như thế nào?
Năm 1998 tôi làm việc tại một buổi triển lãm tranh. Người đại diện của tôi nhẩy Tango và cô ấy luôn muốn tôi cùng nhẩy, nhưng tôi không mấy quan tâm. Tôi cũng chưa bao giờ nhẩy cả, chưa bao giờ đi tiệc tùng cũng chả đến các hộp đêm. Tôi nhút nhát và không bao giờ nghĩ mình có thể nhẩy được, Nhưng tôi rất thích nhạc vì từ hồi còn ở trường và sau này lên đại học tôi cũng từng chơi nhạc. Có một hôm, người đại diện nhờ tôi đến milonga để vẽ vài nét phác thảo các vũ công, một ý tưởng cho triển lãm sau đó. Hôm đó có một đôi khách nhẩy người Đức. Tôi hoàn toàn bị điệu nhẩy của họ hớp hồn nên chả vẽ được gì. Tôi vô cùng ngạc nhiên khi hai người có thể chuyển động cùng lúc mà khống cần bất cứ vũ hình gì. Lúc đó tôi tin rằng họ đã từng nhẩy với nhau lâu lắm rồi nhưng sau đó họ có thể nhẩy cả với những người bản xứ họ chưa từng gặp bao giờ. Ngay ngày hôm sau tôi đăng ký đi học Tango.

Học Tango có khó không?
Lúc đầu tôi hoàn toàn không cảm thấy mình đang nhẩy mà như một người chạy vượt rào, đối đầu với một thử thách mới. Tôi coi nó như một lọai hình nghệ thuật để mình có thể khám phá và một cách thể dục. Hồi đầu tôi không thích nhạc Tango lắm, cũng chả thích dáng đứng. Tôi quan tâm đến việc làm đúng các tổ hợp bước hơn. Tôi rất thích cảm giác vượt qua khó khăn và cái khó của Tango có vẻ hay hay.
Khoảng hai hay ba năm sau tôi mới bắt đầu hứng thú với điệu nhẩy. Tôi cũng chả phải nghĩ đến nhẩy nhiều nữa mà bắt đầu nghe nhạc. Tôi nghe nhạc ở nhà và nó làm tôi cuồn chân muốn nhẩy. Vì vậy, tôi tìm đến các Milongas. Lúc đó tôi đã vượt qua cảm giác "bước này làm thế nào nhỉ"!
Anh có thích nhất các loại nhạc không-tango (alternative to Tango)?
Tôi không có hứng khi nhẩy với nền nhạc không-tango. Loại nhạc đó cũng hay ho nhưng không làm tôi có cảm xúc vì tôi không cảm thấy mình đang được nhẩy Tango. Khi nhẩy theo nhạc không-tango tôi thường chuyển động theo nhạc với lối chơi khác. Tôi vẫn thích Tango cổ điển.
Hồi đầu tôi rất thích Piazzola, sau đến Pugliese rồi Hugo Diaz, tôi học được rất nhiều về độ cảm nhạc từ ông ấy. Dần dà tôi thích các loại nhạc cổ xưa và thấy ghét mình vì cái sở thích đó, cũng như trước kia tôi từng ghét những kẻ cứ chỉ thích nhạc Tango cổ. Giờ thì nhạc Pugliese không còn để nhẩy. Tôi vẫn giữ quan điểm là nhạc của ông ấy thật tuyệt, nhưng tôi không còn muốn nhẩy trên nền nhạc đó nữa. Giờ tôi thích Biagi, Lorenz và thậm chí cả Ciriaco Ortiz: 8 phách đếm rõ ràng - 1 ghi-ta và 1 bandoneon, không có dàn nhạc hoành tráng nào cả! Nếu trên các sàn tôi nhẩy một cái gì đó khác thì đơn giản tôi đang làm nột bài tập thử nghiệm, chỉ có Tango của Biagi mới làm tôi vượt trên cảm giác đó.
Với anh, Tango được định nghĩa thế nào?
Với tôi, Tango nằm trong giai điệu. Các nốt nhạc được sắp xếp một cách rất đặc biệt vì âm nhạc với các phách giống nhau thôi thì chưa đủ. Các nhạc cụ, bandoneon , sự hòa hợp, cách thể hiện, câu nhạc, điệp khúc và sự cân bằng trong các điệp khúc đó – tất cả là Tango. Tôi cảm thấy hình như nó xuất phát chính từ cách phát âm trong tiếng Tây Ban Nha - cũng là một sự hòa hợp của sắc thái trầm và bổng. Giai điệu Tango rất có tính cách và giầu cảm xúc như kết cấu của chính nó.
Nhạc không-tango ảnh hưởng thế nào đến điệu nhẩy của anh?
Tôi chuyển động khác nhau tùy theo nhạc. Một dàn nhạc Tango có thể chơi nhạc pop, hoặc ngược lại một dàn nhạc pop chơi nhạc Tango, nhưng điệu nhẩy của tôi sẽ được môđiphê. Thân thể tôi thẩm thấu những gì tai nghe được và các chuyển động bắt đầu từ đây! [@};-]
Tôi tin là mình luôn nghe nhạc rất kỹ: Một giai điệu luôn bao gồm phách mà nhiều vũ công sẽ cố gắng nhẩy theo. Theo tôi, phách là hơi thở, còn giai điệu là cuộc trò chuyện. Khi trò chuyện bạn luôn phải thở ra hít vào tương ứng với những gì bạn nói. Vì thế giai điệu cho tôi phách và nhiều hơn thế nữa. Chúng ta có thể thấy sự nhuần nhuyễn, tự nhiên, hay độ “nẩy”... tất cả những thứ đó đều xuất phát từ điệu nhẩy. Có lần họ chơi một bài của Metallica với tiếng đàn violon và các nhạc cụ có dây, nhưng tôi không thể nhẩy Tango được nên nhẩy một điệu khác. Tôi luôn muốn “mở cửa”, làm phong phú và “thả tự do” bản thân trong mỗi chuyển động. Nhưng trong Tango tôi không cảm thấy như vậy. Ví dụ khi nhẩy Tango với nền nhạc của Biagi, tôi cảm thấy tôi đúng là người đàn ông đang được nhẩy với một người phụ nữ - đó là cảm xúc đầu tiên của tôi. Tôi cảm nhận cả dáng (posture) và âm nhạc, nhưng với tôi dáng đứng là phần quan trọng nhất của điệu nhẩy.
Trong khi nhẩy với các loại nhạc khác tôi có thể đi những bước khó, tôi tự tin vào kỹ thuật của mình và không sợ đi bất cứ bước nào. Như khi tập thể dục vậy, bạn muốn tăng cường độ tăng nữa và nữa. Nhưng khi nhẩy Tango dưới nền nhạc Biagi, dáng đứng đến cùng lúc với mối liên kết với người phụ nữ trong tay tôi. Tôi thực sự thưởng thức điệu nhẩy vì nó làm tôi sung sướng biết bao. Khi nhẩy Tango, tôi có thể cảm nhận và kết nối được với một bản nhạc hay - điểu đó làm tôi thấy mình như được thăng hoa. Tôi thấy mình như một người tốt, người tìm thấy cái tôi và chính mình trong điệu nhẩy. Trong cuộc sống cũng vậy, tôi thấy như tìm được mình khi tôi thoải mái, thẳng thắn và được thế hiện.
*Nguồn: http://www.muraterdemsel.com/tango/Flash/farolito.htm

Một số videos của Murat:
1. Với bạn nhẩy một thời "vang bóng" - Valeria Salomonoff:
http://youtube.com/watch?v=YXEI8TuGKj4
2. Với bạn nhẩy rất cá và từng lên bìa tập chí Vogue - Marianna Galassi:
http://youtube.com/watch?v=Mn2HKROh_fE (Laurenz) VÀ
http://youtube.com/watch?v=pEfCDWLwp-4 (Narcotango)
3. Với bạn nhẩy-bạn đời hiện tại - Michelle Lamb:
http://youtube.com/watch?v=OapIHm43e34 (hoàn toàn ngẫu hứng theo nhạc live) VÀ
http://youtube.com/watch?v=hNwna8QONH0 (một trong những bài biểu diễn mới nhất)

[TaTango]

Phỏng vấn Carolina Zokalski and Diego DiFalco
(do Jackie Wong thực hiện):
http://www.tangopulse.net/argentine_tango_teacher_carolina_and_diego__interv iew.htm

Q: Sao lại là Tango mà không phải salsa, ballet, khiêu vũ cổ điển...

Carolina: Tôi đến với khiêu vũ tình cờ. Diego là bạn trai của tôi và anh ý đi khiêu vũ. Diego: Tôi từng nhẩy những điệu nhẩy dân gian Aschentina. Studio nơi tôi học khi đó cũng có các điệu nhẩy từ nước khác như Mexico, nhưng tôi lại quyết định học điệu vũ của nước mình là Tango. Với tôi Tango là một cảm xúc rát sâu lắng, tình tứ, và chuyển động của nó rất tự nhiên cho cơ thể. Ngày nào bạn cũng có thể phát hiện ra điều gì đó mới mẻ, hoặc là liên quan đến nhạc hoặc đến tổ hợp bước.
Carolina: Hồi đó có rất ít thầy giáo dậy Tango ở Aschentina nên. Một mặt điều này rất dở vì chúng tôi không được chỉ dẫn nhiều. Nhưng mặt khác chúng tôi được sáng tạo vô giới hạn. Cái đó cũng là điển “dễ” (mọi người cùng cười – lời tác giả)

Q: Các bạn mô tả phong cách của mình là gì và nó được hình thành như thế nào?

Diego: Phong cách của chúng tôi là Tango Salon thế hệ mới. Điểm nhấn của chúng tôi là cách chúng tôi “đối thọai” khi nhẩy
Carolina: Trước tiên là chúng tôi làm điều mình thấy hay, sau đó là tập để các vũ hình trông thật đẹp.
Diego: Chúng tôi thử đưa Milonga lên sân khấu nên khi chơi ở Milonga chúng tôi cũng là như khi biểu diễn, đương nhiên là chỉ không làm một số vũ hình sân khấu. Nhưng chắc chắn là tình cảm của chúng tôi thì tràn ngập.
Carolina: Khi mới bắt đầu dậy, chúng tôi rất nhanh và nhóng nhánh (flashy and fast). Giờ chúng tôi đã chậm đi nhiều và điệu nhẩy cũng đi vào chiều sâu tình cảm hơn.

Q: Điều gì làm cá nhân các bạn thích khi nhẩy với ai đó?

Diego: Sự kết nối, cảm xúc
Carolina: Đúng rồi... không phaỉ chỉ để ý đến bản thân.

Q: Người phụ nữ phải làm gì để thể hiện sự chủ động trong điệu nhẩy?
Carolina: Điều này phụ thuộc rất nhiều vào người dẫn (leader). Nếu người dẫn coi bạn nhẩy của mình chỉ là dụng cụ trang điểm thì sẽ không có kết nối và người nữ sẽ không thể chủ động được. Đương nhiên người nữ vẫn có thể tự quyết định làm castigada thay vì gancho, hoặc quét nhẹ chân trên sàn thay vì boleo để có thể diễn tả sự cảm nhạc của cô ấy.
Diego: Tôi cảm thấy trước khi vào đôi ai cũng 100% là cá nhân. Nhưng khi đã vào đôi rồi, mỗi người chỉ là 50%. Nam dẫn còn nữ đi các bước.

Q: Lúc nào người ta cũng tranh luận về ganchos. Nào, thế các bạn ganchos hay không?

Cả hai: Ganchos. Sao lại không chứ? Chỉ cần cẩn thận khi bạn ở chỗ đông người.

Q: Theo các bạn vấn đề nào là khó nhất trong Tango?

Cả hai: Xoay, các kiểu xoayAll turns)

Q: Theo bạn, lỗi chung thường thấy khi nhẩy Tango là gì?

Diego: Cách người chơi Tango đi bộ (walking). Nếu tangueros có thể đi bộ, họ sẽ làm được mọi thứ. Ngòai ra, nhiều tangueros không biết họ đang ở trình độ nào. Chúng tôi coi người mới là người vừa bắt đầu học Tango. Một người ở mức cao hơn cần biết cách đi bộ tốt và biết dẫn (lead) hay theo (follow) tốt. Ở trình độ cao (advanced) người dẫn (leader) sẽ có những tổ hợp bước mô tả được phong cách của họ và họ nhẩy được chúng mà không cần phải phô diễn.
Carolina: Chúng ta hay gặp trường hợp nữ nhẩy với một chân nam trình độ cao và cô ta tin mình là một người theo cũng ở trình độ cao bởi vì theo được người dẫn đó. Sau đó cô ta sẽ chê bai người dẫn khác ở trình độ thấp hơn trong khi thật ra vấn đề ở chỗ cô ta theo rất kém. Người theo ở trình độ cao có thể nhẩy không cần bạn nhẩy và tự giữ được thăng bằng.

Các bạn từng có những giây phút thăng hoa và chán chường với Tango thế nào?

Carolina: Tôi biết anh định nói đến ai nhé (Carolina nhìn Diego). Julio Balmaceda tham dự milonga của chúng tôi tại Caripelas và tất cả chúng tôi đã có những khoảnh khắc tuyệt vời. Chúng tôi thử nhiều bước mới và nói chung buổi milonga đã biến thành practica. Cả hai chúng tôi đều được truyền cảm hứng và đầy ắp năng lượng sau đó.
Diego: Chúng tôi cũng có những giây phút tuyệt vời khi biểu diễn và khi có kết nối mạnh mẽ với khán giả. Khi đó chúng tôi có thể sử dụng năng lượng từ khán giả. Những lúc chán nhất đó là khi một người trong chúng tôi có cảm hứng còn người kia thì không.

Carolina: Đúng rồi, người không được truyền năng lượng sẽ cảm thấy “Này, đừng tự nhẩy thế chứ!”
Các bạn nghĩ gì về nhạc Alternative tango ?

Carolina: Chúng tôi thích alternative Tango.
Diego:. Nhưng điều này phụ thuộc vào chất lượng của âm nhạc và cảm xúc. Âm nhạc phải truyền được cảm hứng.

Q: Các bạn có lời khuyên gì cho những người chơi Tango ko?

Diego: Đi bộ, đi bộ và đi bộ

Carolina: Đừng vội vàng học nhanh quá. Hãy thưởng thức từng giai đoạn của quá trình học Tango. Ồ và đừng chán nản nhé!

Q: Các bạn thấy điểm mạnh của mình là gì? What do you feel your strengths are?

Carolina: Chúng tôi còn quá nhiều điều phải học. Chúng tôi luôn tiếp nhận những ý tưởng mới và là những người biết nghe. Chúng tôi học được nhiều từ những câu hỏi của học viên.

Q: Các bạn duy trì cả quan hệ lẫn Tango như thế nào?

Carolina: Hãy tách riêng công việc khỏi cuộc sống và bạn phải bỏ qua được cảm giác “Lỗi tại anh chứ không phải tại tôi!”
Diego: Ưu tiên số một là quan hệ của chúng tôi. Carolina: Chúng tôi cũng cũng may mắn là biết nhau trước khi đến với Tango.

Q: Bạn “thần tượng” Tanguero nào?

Carolina: Tôi không biết dùng từ “thân tượng” (admire) ở đây có đúng không nhỉ. Tôi trân trọng rất nhiều Tangueros nhưng không thần tượng hóa ai cả! Chúng tôi muốn là chính mình. Thật ra có rất nhiều người tìm mọi cách để giống thần tượng của họ nhưng bạn cần phải tự tìm cho mình điều gì bạn thấy tốt nhất! Tôi thích Natalia Gomez, bạn nhẩy đầu tiên của Diego. Cả con người và điệu nhẩy của cô ấy trên sân khấu đều mạnh mẽ. Cô ấy có niềm tin và là chính mình khi nhẩy. Tôi cũng muốn nói đến Melina Brufman. Điệu milonga của cô ấy rất ngẫu hứng và cô ấy nhẩy với người mới bắt đầu cũng như với người ở trình độ cao.
Diego: Tôi thích cách đi bộ của các milongueros thứ thiệt như Puppy, Portalea, and Petaca. Họ tạo cảm giác vững như một khối, nhịp nhàng uyển chuyển, tự nhiên nhưng có cá tính. Julio Balmaceda, Osvaldo Zotto, Roberto Reis, và Maria Nieves là những Tangueros khác tôi thích.

Q: Các bạn có những mục tiêu gì trong khi dậy?
Carolina: Chúng tôi muốn mọi học viên cảm nhận được "feeling" (cảm xúc) từ những thứ chúng tôi dậy chứ không chỉ là những bước. Chúng tôi muốn chia sẻ kiến thức, giúp mọi người kỹ thuật và cho họ những ý tưởng mới.

Q: Các bạn có bí quyết nhỏ gì khi biểu diễn không?

Carolina: Tôi không dùng các lại vải co dãn vì rất khó gỡ gót dây khi chả may vướng phải. Tôi cũng thích các loại giầy hở mũi hơn.
Diego: Với nam, tôi thích giầy mũi nhỏ làm tại Áchentina. Giầy mũi tròn trông không được đẹp lắm. Mũi giầy cũng giúp có tạo một đường đi bộ đẹp (nice line) Giầy khiêu vũ cổ điển thì quá mềm. Tôi cũng thích các loại quần có đường là phía trước. Có nhiều không gian hơn. Một vấn đề quan trọng khác là hãy cẩn trọng với chất liệu. Chúng tôi từng có buổi biểu diễn khi áo vét đen của tôi lại thành mầu đỏ hun dưới ánh đèn sân khấu.

Carolina: Đúng rồi, có nhiều kiểu mầu đen lắm và phải chắc là các mầu phải đi khớp với nhau. Lên sân khấu tôi rất thích mầu tím thẫm, nó rất trầm và sâu. Tôi cũng hay dùng tất lưới, nhưng không phải mầu đen. Tôi thích các mầu tự nhiên. Hãy cẩn thận. Đừng mua tất lưới với lycra vì nó sẽ lóe dưới ánh sáng.

Diego: Có một gợi ý vui là dùng Vaseline hoặc bơ cho đôi giầy giả da của bạn để cho chúng không dính (cười). Thật đấy, có lần chúng tôi quên Vaseline và phải xuống beesplaasy bơ.

Q: Những tâm sự cuối?

Carolina: Chúng tôi rất thích sống ở Mỹ. Mọi người rất ủng hộ.

Q: Ok, điền nhanh nào “Tango là...

Diego: Cuộc sống.
Cả hai: Tình yêu, sự đam mê, cảm xúc. Carolina: Vâng, nhưng em nghĩ câu trả lời đầu tiên đúng đấy ạ - là Cuộc sống. Tango là tất cả!